[justify][color=windowtext][size=3][font=sans-serif]Jak zachować się wobec współpracownika z niepełnosprawnością? Czy istnieję ogólne wskazówki, które ustalałyby normy zachowania wobec takich pracowników? Jakie błędy wobec osób z niepełnosprawnościami najczęściej popełniają ich współpracownicy? Dobra atmosfera w firmie, która zatrudnia niepełnosprawnych pracowników niewątpliwie wymaga jasnej komunikacji interpersonalnej między pełnosprawnymi a niepełnosprawnymi członkami zespołu pracowniczego. Dlatego warto zastanowić się jakich zachowań wyzbywać się w kontakcie z osobą z niepełnosprawnością.[/font][/size][/color][/justify] [size=3][font=sans-serif] [b][color=black]1. Unikanie tematu niepełnosprawności[/color][/b] [/font][/size] [justify][size=3][font=sans-serif][color=black]Niewłaściwym jest myślenie, że jeśli nie będziemy poruszać tematu niepełnosprawności to on nie będzie istniał i problem zniknie. Dla wielu zdrowych osób to temat tabu, którego poruszenie budzi obawy popełnienia niestosowności, jednak dla osoby z niepełnosprawnością,  niepełnosprawność jest tematem powszechnym jak każdy inny,  i nie trzeba zaostrzać granic intymności  w przypadku jego poruszenia. Osoby z niepełnosprawnościami jak każdy z nas są różne, jedni będą chętniej opowiadać o sobie inni nie. [/color][/font][/size][/justify] [justify][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][b]2. [color=black]Podejmowanie decyzji za osoby niepełnosprawne - traktowanie osób niepełnosprawny[/color][color=black]ch jak dzieci[/color][/b][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][color=black]Stereotypowe myślenie o osobach niepełnosprawnych w kategoriach dzieci jest bardzo krzywdzące. W społeczeństwie krąży przekonanie, że osoby niepełnosprawne to osoby niesamodzielne, które wymagają opieki i wsparcia. Niektóre osoby pełnosprawne mają tendencję do podejmowania, decyzji za innych, zwłaszcza tych którzy w ich odczuciu są mniej samodzielne. Z jednej strony wynika to z troski i chęci objęcia opieką, ale z drugiej traktowaniem osoby z niepełnosprawnością jak dziecka. O ile wsparcie w niektórych obszarach jest zasadne o tyle traktowanie osób dorosłych jak dzieci poprzez wyręczanie w każdej najmniejszej czynności, a co gorsze zwracanie się do osoby prostym, zdrobniałym językiem jest poważnym nietaktem. Należy koniecznie tego unikać, szczególnie w pracy zawodowej jest to ogromnym faux pas. [/color][/font][/size][/justify] [justify][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][b]3. [color=black]Wyręczanie[/color][/b][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][color=black]Lepszym rozwiązaniem będzie udzielenie wsparcia zamiast wyręczenie. Usamodzielnienie się osoby z niepełnosprawnością wymaga od niej wiele czasu i wysiłku, więc gdy już je osiągnie nie chce być przy każdej okazji wyręczana. Osoby z niepełnosprawnościami chcą na miarę swoich możliwości żyć normalnie i być traktowane jak zdrowe osoby. Osoby z ograniczoną sprawnością w niektórych sytuacjach będą potrzebowały pomocy przy wykonaniu pewnych działań, jednak nie jest koniecznym aby wszystko robić za nich, dopóki wyraźnie nie poproszą o pomoc. Dlatego też zanim zdecydujemy się na udzielenie pomocy dobrze jest najpierw upewnić się czy nasza pomoc jest w danym momencie niezbędna, myślenie że każda osoba z niepełnosprawnością potrzebuje pomocy w każdej najmniejszej czynności jest błędna. [/color][/font][/size][/justify] [justify][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][b][color=black]4. Zaskakiwanie pomocą[/color][/b][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][color=black]Zanim pomożesz- zapytaj. Zaskakiwanie pomocą jest wyjątkowo częste w przypadku osób niewidomych, które zaskoczone naszym działaniem lub próbą przeprowadzania w określone miejsce mogą poczuć się zdezorientowane, a nawet przestraszone. Aby pomóc osobie niewidomej po otrzymaniu zgody najlepiej podać swoje ramie i iść pół kroku przed nią. Jeżeli nowy pracownik jest osobą niewidomą lub niedowidzącą, dobrym pomysłem jest oprowadzenie go po wszystkich pomieszczeniach.[/color][/font][/size][/justify] [justify][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][color=black][b]5. Stosowanie taryfy ulgowej ze względu na niepełnosprawność[/b][/color][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][color=black]Dotyczy to sytuacji, kiedy wobec osób z niepełnosprawnością stosuje się taryfę ulgową, delegując jej najprostsze czynności do wykonania przy założeniu, że ze względu na ograniczenie wynikające z niepełnosprawności może nie podołać bardziej wymagającemu zadaniu. Powszechnym jest „litowanie się” i chęć zrekompensowania w jakiś sposób niepełnosprawności. Postawy takie są krzywdzące dla osoby z niepełnosprawnością- taka osoba może czuć się mniej wartościową niż reszta zespołu pracowniczego, dodatkowo nie ma szansy, aby się wykazać co z niewątpliwie ogranicza jej rozwój ścieżki kariery zawodowej. [/color][/font][/size][/justify] [justify][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][b][color=black]6. Traktowanie niepełnosprawnego jako „niepełnoprawnego” pracownika[/color][/b][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][color=black]Zdarza się, że mimo iż osoba z niepełnosprawnością  w pełni się angażuje i daje z siebie wszystko, przydziela jaj się mniej ważne zadania, pomija w wielu kwestiach np. integracji czy nawet zakłada się, że takie osoby są mniej ambitne i nie mają żadnych poważniejszych planów zawodowych. Choć niepełnosprawność stanowi integralną część tego kim są, sama w sobie nie określa tych osób. Nie zmieniajmy osób niepełnosprawnych w bohaterów lub ofiary niepełnosprawności. Traktujmy je jak indywidualne jednostki , Pamiętajmy, że niepełnosprawny pracownik jest jednocześnie pełnoprawny![/color][/font][/size][/justify] [justify][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][b][color=black]7. Wykluczanie z aktywności pozazawodowych[/color][/b][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][color=black]Innym, równie często powielanym stereotypem na temat osób z niepełnosprawnością jest przekonanie, że ze względu na ograniczenia osoby te są wyizolowane społecznie, spędzając czas na kontemplacji i rozmyślaniom nad swoim stanem zdrowia. To w rzeczywistości takie same osoby jak pełnosprawni. Posiadające swoje rodziny, pracę, sympatie i antypatie,  mające swoje zainteresowania, pasje, ceniące życie towarzyskie, dlatego wykluczanie osób z niepełnosprawnością z wydarzeń towarzyskich i integracyjnych jest błędem, który zapewne nie pomoże zbudować dobrej atmosfery wśród zespołu pracowniczego, a jak wiadomo dobra atmosfera  i relacje miedzy pracownicze  mają wpływ na jakość i efektywność wykonywanych zadań.  [/color][/font][/size][/justify] [justify][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][b][color=black]8. Brak szacunku do sprzętu rehabilitacyjnego[/color][/b][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][color=black]Wózek inwalidzki, kule czy inny sprzęt wspomagający funkcjonowanie jest traktowany przez osoby z niepełnosprawnością jako część strefy osobistej. To są osobiste sprzęty tej osoby – będące w pewnym sensie przedłużeniem jej ciała – dlatego nie należy ich dotykać bez pozwolenia właściciela.  Jeśli osoba jest z psem przewodnikiem, nie należy go głaskać ani rozpraszać, pies ten pracuje.[/color][/font][/size][/justify] [justify][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][b][color=black]9. Błędy w sposobie komunikacji – heurystyki zachowań[/color][/b][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][color=black]Bywa, że osoby pełnosprawne stosują pewne heurystyki zachowania, które w ich opinii mają pomóc  w kontakcie z osobą niepełnosprawną. Standardowym przykładem jest wolne mówienie do osoby niedosłyszącej. Do osoby niedosłyszącej i z wadami mowy należy mówić głośniej , wyraźniej ale w naturalnym tempie, nie zakrywać ust, nie krzyczeć. Ważne informacje można zapisywać np. na kartce Krzyczenie do osoby niedowidzącej (zgodnie z założeniem, że ma bardziej wyczulony słuch) również nie jest skutecznym sposobem komunikacji.  Ważnym jest, aby zwracać się bezpośrednio do osoby z niepełnosprawnością, a nie osoby jej towarzyszącej: asystenta czy tłumacza migowego. Podczas rozmowy nie stójmy nad głową osobie siedzącej na wózku – cofnijmy się dwa kroki lub usiądźmy. Pamiętajmy, że osoby korzystające z wózka nie mogą wszędzie dosięgnąć, starajmy się umieścić jak najwięcej przedmiotów w zasięgu ich rąk.[/color][/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif] [/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]M. Faryna[/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]Trener pracy[/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif] ____________________[/font][/size][/justify] [justify][size=2][font=sans-serif][i]Źródła:[/i][/font][/size][/justify] [i][size=2][font=sans-serif]1.       Judy Cohen, Praktyczny poradnik savoir-vivre wobec osób niepełnosprawnych.[/font][/size][/i] [justify][i][size=2][font=sans-serif]2.       www.obpon.pl [/font][/size][/i][/justify] [justify][i][size=2][font=sans-serif]3.       www.biznesbezprzeszkod.pl[/font][/size][/i][/justify] [justify][i][size=2][font=sans-serif]4.       www.wartowiedziec.pl[/font][/size][/i][/justify] [justify][i][size=2][font=sans-serif]5.       www.niepełnosprawni.pl[/font][/size][/i][/justify] [i][font=sans-serif][size=2]6.       www.pfron.org[/size][/font][/i]