Klasyfikacja stanowisk pracy
[justify][size=3][font=sans-serif]Stanowisko pracy, zarówno takie na którym pracuje osoba z niepełnosprawnością jak i osoba zdrowa jest najmniejszą komórką organizacyjną, która nie ma możliwości podziału. W takiej komórce odbywa się praca ludzka, która urzeczywistnia określoną część bardzo zróżnicowanego procesu pracy. Stanowisko pracy posiada również zakres swoich własnych obowiązków, kompetencji, których celem jest realizacja wyznaczonych zadań.[/font][/size][/justify]
[justify][size=3][font=sans-serif] [/font][/size][/justify]
[justify][size=3][font=sans-serif][b]Do najważniejszych cech, które charakteryzują stanowisko pracy zalicza się:[/b]
[/font][/size]
[ul]
[li][size=3][font=sans-serif]zadania, [/font][/size][/li]
[li][size=3][font=sans-serif]przedmioty pracy, [/font][/size][/li]
[li][size=3][font=sans-serif]obsadę, [/font][/size][/li]
[li][size=3][font=sans-serif]kształt [/font][/size][/li]
[li][size=3][font=sans-serif]wielkość zajmowanej powierzchni.[/font][/size][/li]
[/ul]
[/justify]
[center][size=3][font=sans-serif][b]Klasyfikacja stanowisk pracy:
[/b][/font][/size]
[left][size=3][font=sans-serif][b][b][i]Ze względu na cel utworzenia określonego stanowiska pracy, możemy wyróżnić:[/i][/b][/b][/font][/size][/left]
[/center]
[justify][ul]
[li][size=3][font=sans-serif]Stanowiska produkcji podstawowej – wykonują podstawowe zadania produkcyjne, obsługujące związane z nimi procesy pracy[/font][/size][/li]
[li][size=3][font=sans-serif]Stanowiska produkcji pomocniczej – niezbędne do wykonywania zadań, które związane są z obsługą komórek realizujących podstawowe zadania produkcyjne[/font][/size][/li]
[li][size=3][font=sans-serif]Stanowiska produkcji ubocznej – utworzone celem wytwarzania wyrobów wykorzystujących materiały odpadowe powstające w procesie produkcji podstawowej[/font][/size][/li]
[/ul]
[/justify]
[justify][size=3][font=sans-serif][i][b]Ze względu na wielkość i powtarzalność produkcji, możemy wyróżnić:[/b][/i]
[/font][/size]
[ul]
[li][size=3][font=sans-serif]Stanowiska robocze o masowym typie produkcji – wykonuje się tu tylko jedną ściśle określną część i operację[/font][/size][/li]
[li][size=3][font=sans-serif]Stanowiska robocze o seryjnym typie produkcji – wyróżnia się stanowiska wielkoseryjne gdzie wykonuje się od 2 do 5 części i operacji, średnioseryjne od 5 do 25 części i operacji w okresie powtarzalności oraz małoseryjne od 20 do 50, a niekiedy do 100 części i operacji[/font][/size][/li]
[li][size=3][font=sans-serif]Stanowiska robocze o jednostkowym typie produkcji – niepowtarzające się, nieregularne wykonywanie nieograniczonej liczby części i operacji[/font][/size][/li]
[/ul]
[/justify]
[justify][size=3][font=sans-serif][b][i]Ze względu na specjalizację, możemy wyróżnić:[/i][/b][/font][/size][/justify]
[justify][ul]
[li][size=3][font=sans-serif]Stanowiska uniwersalne – charakteryzują się uniwersalnym wyposażeniem w określone maszyny, urządzenia oraz narzędzia. Widoczny jest brak ścisłego przydzielenia części i operacji[/font][/size][/li]
[li][size=3][font=sans-serif]Stanowiska specjalizowane – charakteryzują się ścisłym przydzieleniem jednej, dwóch bądź trzech określonych części oraz operacji.[/font][/size][/li]
[/ul]
[/justify]
[justify][size=3][font=sans-serif] [/font][/size][/justify]
[justify][size=3][font=sans-serif][i][b]Ze względu na liczbę osób, możemy wyróżnić:[/b][/i][/font][/size][/justify]
[justify][ul]
[li][size=3][font=sans-serif] [/font][/size][size=3][font=sans-serif]Stanowiska indywidualne - znajduje się tu pojedyncza jednostka[/font][/size][/li]
[li][size=3][font=sans-serif]Stanowiska zespołowe – obsługiwane przez dwóch bądź większą ilość pracowników[/font][/size][/li]
[/ul]
[/justify]
[justify][size=3][font=sans-serif] [/font][/size][/justify]
[justify][size=3][font=sans-serif][i][b]Ze względu na mechanizację pracy, możemy wyróżnić:[/b][/i]
[/font][/size]
[ul]
[li][size=3][font=sans-serif]Stanowiska pracy ręcznej – wykonywanie pracy bez użycia narzędzi[/font][/size][/li]
[li][size=3][font=sans-serif]Stanowiska pracy maszynowej – czynności oddziaływania na przedmiot pracy wykonuje określona maszyna, a jednostka która obsługuje maszynę kontroluje jej pracę, wykonuje czynności związane z jej obsługą[/font][/size][/li]
[li][size=3][font=sans-serif]Stanowiska pracy aparaturowej – występują w przemyśle i tam gdzie w trakcie procesu produkcyjnego następują przemiany chemiczne, biochemiczne oraz biologiczne.[/font][/size][/li]
[li][size=3][font=sans-serif]Stanowiska pracy automatycznej - różny stopień zautomatyzowania prac[/font][/size][/li]
[/ul]
[/justify]
[justify][size=3][font=sans-serif] [/font][/size][/justify]
[justify][size=3][font=sans-serif]Warto pamiętać, że znajomość kryteriów oraz klasyfikacji stanowisk pracy jest niezwykle przydatna w trakcie projektowania warunków pracy, w których powinny przebiegać wykonywane na nich procesy pracy, oraz pozwala ukierunkować organizację oraz obsługę stanowisk ze względu na ich zróżnicowanie.
Aleksandra Surma-Wiśniewska
Trener pracy
_____________________[/font][/size][/justify]
[justify][i][size=2][font=sans-serif]A.U.Grzelczak, Projektowanie procesów pracy, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2013, s. 20 - 24[/font][/size][/i][/justify]