×
Zmiana wielkości czcionki:

Odpowiedzialność materialna pracownika

Odpowiedzialność materialna pracownika
[justify][size=3][font=sans-serif]W kodeksie pracy przewidziano trzy rodzaje odpowiedzialności materialnej pracownika: [/font][/size][/justify] [ol] [li][size=3][font=sans-serif] za szkodę wyrządzoną z winy nieumyślnej – art. 114–119 k.p.,[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif]za szkodę wyrządzoną z winy umyślnej – art. 122 k.p.,[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif]za szkodę powstałą wskutek niewyliczenia się pracownika z mienia powierzonego z obowiązkiem zwrotu lub do wyliczenia się – art. 124 i 125 k.p..[/font][/size][/li] [/ol] [justify][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]Na wstępnie zaznaczyć należy, iż w przypadku wyrządzenia szkody przez pracownika, co do zasady pracodawca może dochodzić tylko odszkodowania pieniężnego. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie temu, by pracownik i pracodawca umówili się w ten sposób, że pracownik przywróci stan istniejący przed wyrządzeniem szkody.  W razie wyboru przez strony, wariantu przywrócenia przez pracownika stanu istniejącego przed wyrządzeniem szkody, związane z tym nakłady pracownika – z wliczeniem wartości jego pracy – nie mogą przewyższać kwoty odszkodowania należnego pracodawcy z tytułu wyrządzenia tej szkody. [/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]Pracownik ponosi odpowiedzialność na podstawie art. 114–119 k.p. wówczas, gdy pracodawca udowodni (art. 116 k.p.) okoliczności uzasadniające tę odpowiedzialność: [/font][/size] [ul] [li][size=3][font=sans-serif]naruszenie obowiązków pracowniczych (art. 114 k.p.),[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif]winę pracownika (art. 114 k.p.),[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif]wysokość rzeczywistej straty (art. 115 k.p.)[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif]oraz normalny związek przyczynowy między zachowaniem pracownika a powstałą stratą (art. 115 k.p.).[/font][/size][/li] [/ul] [/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]Regulacja ta ma również zastosowanie w przypadku odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez pracownika osobie trzeciej (art. 120 k.p.). [/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]Przepis art. 119 k.p. ma zastosowanie, gdy szkoda została wyrządzona z winy nieumyślnej. Za szkodę wyrządzoną pracodawcy z winy umyślnej pracownik odpowiada w pełnej wysokości, zgodnie z art. 122 k.p. [/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]W przypadku, gdy pracownik wyrządził pracodawcy szkodę z [b]winy nieumyślnej[/b], zakres odpowiedzialności odszkodowawczej podlega następującym ograniczeniom: [/font][/size] [ol] [li][size=3][font=sans-serif]zgodnie z art. 115 k.p. pracownik odpowiada tylko [b]w granicach rzeczywistej straty pracodawcy[/b];[/font][/size][/li] [li][size=3][font=sans-serif]zgodnie z art. 119 k.p. odszkodowanie n[b]ie może przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody.[/b][/font][/size][/li] [/ol] [/justify] [justify][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif][b]Jako winę nieumyślną[/b] pracownika należy rozumieć jako [b]lekkomyślność [/b]– gdy bezpodstawnie przypuszcza on, że uniknie wyrządzenia szkody – lub [b]na niedbalstwie[/b] – gdy nie przewiduje wyrządzenia szkody, mimo że mógł i powinien przewidzieć nastąpienie tego skutku. [/font][/size][/justify] [justify][size=3][font=sans-serif]Zgodnie z art. 122 k.p. Jeżeli pracownik [b]umyślnie wyrządził szkodę[/b], jest obowiązany do jej naprawienia w[b] pełnej wysokości[/b] (czyli poniesie odpowiedzialność[b] za straty[/b], które pracodawca poniósł, oraz[b] korzyści[/b], które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).[/font][/size][/justify] [justify][/justify] Małgorzata Ul,  Prawnik