×
Zmiana wielkości czcionki:

Rodzicielstwo a życie zawodowe

Rodzicielstwo a życie zawodowe
[justify]Rodzicielstwo stanowi rolę matki i ojca. Jest całożyciową funkcją, ale również zadaniem, w którego skład wchodzi „podejmowanie różnych form aktywności, konieczność rozwiązywania problemów o różnorakiej naturze (moralnej, religijnej, społecznej, poznawczej, emocjonalnej, problemów szkolnych czy rówieśniczych), umiejętność współdziałania w diadzie małżeńskiej, dbanie o własne kompetencje wychowawcze”[sup]1[/sup]. Obejmuje zatem postawy macierzyńskie i ojcowskie wobec dziecka, tworzenie wychowawczej atmosfery oraz budowanie i wprowadzanie najwłaściwszego systemu funkcjonowania rodzinnego[sup]2[/sup]. [/justify] [justify]Rodzicielstwo ma charakter interpersonalnej relacji – ze względu na angażowany aspekt psychiczny związanych z nią osób oraz aspekt społeczny pomiędzy i poza nimi. Relacja ta ma cechy współzależności – rodzic, za sprawą poszczególnych decyzji wywiera wpływ na potomstwo, ale także ono wpływa na działania rodzica. Owa relacja jest kluczowa dla roli rodzicielstwa, a jej jakość staje się jego generalnym wyróżnikiem[sup]3[/sup]. [/justify] [justify]Władza rodzicielska, będąc jednym z przymiotów posiadania potomstwa, jest rozumiana jako obowiązek przejęcia funkcji decyzyjności w celu zadbania o bezpieczeństwo i dobro dziecka[sup]4[/sup]. Rodzicielstwo, a dokładniej wynikająca z niego odpowiedzialność, pozwala na rozwój osobisty, a także społeczny – ze względu na znaczenie międzypokoleniowych relacji. Co więcej, daje ono możliwość poznania nowych ról społecznych i sposobów radzenia sobie z wyzwaniami. Ma to bezpośrednie przełożenie w jakości i satysfakcji życiowej okresu dorosłości[sup]5[/sup]. [/justify] [justify]Rozwój człowieka dorosłego będącego rodzicem jest bezpośrednio związany z rozwojem dziecka. Opieka nad potomstwem pozwala na zaspokojenie potrzeby osoby dorosłej – bycie użytecznym i potrzebnym. Należy pamiętać, że sam fakt posiadania potomstwa nie gwarantuje skutecznego rozwoju indywidualnego, warto pamiętać o innych aspektach, jak życie zawodowe[sup]6[/sup]. [/justify] [justify]Macierzyństwo określane jest jako „pewien zespół czynności oraz zachowań kobiety realizowanych względem dziecka, poprzez które określa ona swoje miejsce w społeczeństwie i rodzinie”. Postawa matki ma kluczowe znaczenie dla procesu rozwojowego dziecka. Deficyt opieki ze strony matki lub jej istotnie ograniczona obecność może skutkować znacznymi zaburzeniami emocjonalnymi. Liczne przemiany społeczne, podczas których kobieta odeszła niejako od tradycyjnej roli, skupiając się na karierze zawodowej, nie zmieniły jednak ogólnego poglądu na temat roli matki w rodzinie. Powszechne skojarzenia nadal sytuują rolę matki jako opiekunkę ogniska domowego – troskliwą, czułą i wspierającą[sup]7[/sup]. [/justify] [justify]Równie ważna jest funkcja ojca. Poprzez zaangażowanie od najwcześniejszych etapów rozwoju potomstwa, tworzy relacje z dzieckiem, wspiera jego prawidłowy rozwój, a także pomaga matce w wypełnianiu powinności wychowawczych oraz kształtowaniu zdrowej atmosfery rodzinnej. Rola ojca warunkuje prawidłowy rozwój psychospołeczny, silnie wpływając na mechanizmy regulujące relacje człowiek – otoczenie społeczne. Badania dowodzą, że ma to szczególne znaczenie w przypadku kształtowania postaw determinowanych płciowo. Postawa ojca rzutuje na tożsamość syna – jego samokontrolę, samoocenę, umiejętności społeczne oraz niezależność. U córek uczuciowość ojca ma odzwierciedlenie w rozwoju emocjonalnym. Poczucie własnej wartości jest determinowane przez ojca niezależnie od płci dziecka. Zwyczajowa rola męska ma bezpośredni wydźwięk w powszechnym postrzeganiu roli ojca. Skupieni na zapewnieniu godziwych warunków dla rodziny, ojcowie kojarzeni są z dyscypliną, surowością, zdecydowaniem, autorytetem oraz obowiązkiem wprowadzenia potomstwa w ograniczoną zasadami i normami postępowania rzeczywistość[sup]8[/sup]. [/justify] [justify]Nierzadko pojawiają się trudności w obszarze godzenia życia rodzinnego i zawodowego. Często rodzice są zmuszeni do wyborów życiowych, redefinicji swoich priorytetów, wykorzystywania większej energii i ograniczania się w pewnych aspektach. Niekiedy mogą pojawić się sytuacje kryzysowe, kiedy rodzic może nie sprostać wyzwaniu lub czuć się zbyt obciążony. Może się wydawać, że problem godzenia ról rodzinnych i zawodowych na rynku pracy bywa pomijany. Warto wprowadzić regularną komunikację w tym zakresie – systematyczny dialog między rodzicami-pracownikami a przedsiębiorcami - na temat obciążeń rodzinnych pracownika. Nawet dzisiaj ten temat jest prywatny, dyskretny, ciężko trudno, by o tym mówić. W związku z tym problem godzenia życia zawodowego i rodzinnego ułatwia rozwiązać:[/justify] [justify][ul] [li]motywacja do zmiany,[/li] [li]wcześniejsze doświadczenia łączenia ról,[/li] [li]podejmowanie inicjatywy, wykazywanie chęci rozwiązania problemu,[/li] [li]podobne doświadczenia wśród załogi, wzajemne zrozumienie,[/li] [li]rodzina jako wartość istotna w firmie,[/li] [li]świadomość perspektywicznych i miękkich korzyści godzenia życia zawodowego i rodzinnego,[/li] [li]zachęcanie do partnerskiego stosunku pracownika.[/li] [/ul] [/justify] [justify] Z kolei zagrożeniem dla korzystnego rozwoju problemu godzenia życia zawodowego i rodzinnego jest atmosfera bezradności wobec tematu, traktowanie go jako delikatnego, niezręcznego, z jednej strony osobistego, z drugiej - dotyczącego miejsca pracy[sup]9[/sup]. Sylwia Vardanyan Psycholog [/justify] [size=2]Bibliografia:[/size] [size=2]1. Bakiera, L., Stelter, Ż., (2010). Rodzicielstwo z perspektywy rodziców dziecka pełnosprawnego i niepełnosprawnego. Poznań: Roczniki Socjologii Rodziny XX.[/size] [size=2]2. Śniegulska, A., (2016). Rodzice w przestrzeni życia rodzinnego. Edukacyjna Analiza Transakcyjna, 5, 155-165. [/size] [size=2]3. Opozda, D. (2015). Płeć (nie)odkrytym potencjałem ról rodzicielskich. W: D. Opozda, S.M. Loyola-Opiela, D. Bis, E. Świdrak (red.), Rodzina miejscem integralnego rozwoju i wychowania. Lublin: Episteme.[/size] [size=2]4. Śniegulska, A., (2016). Rodzice w przestrzeni życia rodzinnego. Edukacyjna Analiza Transakcyjna, 5, 155-165.[/size] [size=2]5. Bakiera, L., Stelter, Ż., (2010). Rodzicielstwo z perspektywy rodziców dziecka pełnosprawnego i niepełnosprawnego. Poznań: Roczniki Socjologii Rodziny XX.[/size] [size=2]6. Ibidem[/size] [size=2]7. Śniegulska, A., (2016). Rodzice w przestrzeni życia rodzinnego. Edukacyjna Analiza Transakcyjna, 5, 155-165.[/size] [size=2]8. Ibidem[/size] [size=2]9. Raport z badań Moduł II, Problem godzenia życia zawodowego i rodzinnego w opinii rodziców, pracodawców i specjalistów rynku pracy, SBM Profile, I 2012[/size]